जेव्हा तुम्ही गरोदर असता तेव्हा आपल्या सवयी आणि जीवनशैली बद्दल तुम्ही सावधगिरी बाळगली पाहिजे. गरोदरपणात शरीरात काही बदल घडतील, त्यातील एक बदल म्हणजे पायांना सूज येणे. सामान्यत: गरोदरपणात पाय सुजलेले दिसतात ह्यास इंग्रजीमध्ये एडेमा असे म्हणतात. ही सूज सहसा पाऊले, हात आणि पायांवर आढळते. काळजी करू नका, सूज कमी करण्याचे काही मार्ग आम्ही इथे देत आहोत. गरोदरपणात पायांना सूज आल्यास त्यावरचे परिणामकारक घरगुती उपचार आम्ही ह्या लेखात सांगणार आहोत.
सुजलेल्या पायांसाठी घरगुती उपचार
आपल्या आहारात आणि जीवनशैलीत छोटे बदल केल्यास तुम्हाला मदत होऊ शकते. हे करून पहा:
१. पोटॅशियम समृद्ध आहार घ्या
तुम्ही तुमच्या आहारामध्ये पोटॅशियम युक्त पदार्थांचा समावेश करून सूज कमी करण्याचा प्रयत्न करू शकता. उदा: केळी, ऍव्होकॅडो, अंजीर,कोबी आणि पालक
२. पॅकेज केलेले आणि प्रक्रिया केलेले अन्न टाळा
पॅकेज केलेल्या उत्पादनांमध्ये जास्त प्रमाणात मीठ असते. गरोदरपणात पायांवर आलेली सूज मिठामुळे वाढते. तर, तुमचे इलेक्ट्रोलाईट संतुलन राखण्यासाठी मीठ टाळा. (सूज येत असल्यास अतिरिक्त मीठ टाळणे आवश्यक आहे. परंतु आपल्या शरीरासाठी मीठ आवश्यक असल्याने ते पूर्णपणे बंद करू नका).
३. आहारात मॅग्नेशियम चा समावेश करा
मॅग्नेशियमची कमतरता आपल्या शरीरातील पाणी टिकवून ठेवते. तर, बदाम, काजू, टोफू, डार्क चॉकलेट, ब्रोकोली इत्यादी पदार्थांसह मॅग्नेशियमचे सेवन सुरू ठेवा.
४. कोबी पाने वापरा
आपल्याला माहित आहे की कोबीची पाने आपल्या पायांमधून जादा द्रव शोषू शकतात. कोबीची काही ताजी पाने बाधित भागावर ठेवा आणि तो भाग कॉटनच्या कापडाने झाकून टाका. तुम्हाला वेळोवेळी सूज कमी होण्याचे प्रमाण वाढताना दिसेल!
५. धणे खा
एक ग्लास पाण्यात कोथिंबीर (२ टेस्पून) भिजवा. हे पाणी उकळवा, बिया काढून टाका आणि दिवसातून एकदा प्या. (सकाळी रिकाम्या पोटी घेणे चांगले)
६. विश्रांती घ्या
दिवसा आपले पाय वर ठेवणे महत्वाचे आहे. जास्त वेळ उभे राहिल्यास तुमच्या पायांवर जास्त दबाव येतो, त्यामुळे सूज आणखी वाढते. विश्रांती घेताना आपले पाय उंच ठेवा.
७. डाव्या कुशीवर झोपा
झोपताना डाव्या कुशीवर झोपा. त्यामुळे तुमच्या शरीरातील रक्ताभिसरण वाढते आणि तुमच्या पायांवरील सूज कमी होते.
८. आपले कपडे आणि पादत्राणे ह्यांकडे लक्ष द्या
आरामदायक शूज घाला, उदाहरणार्थ फ्लॅट चप्पल्स आणि स्नीकर्स. घट्ट शूज देखील परिस्थिती आणखी खराब करू शकतात. तसेच, आधार देणारी स्टॉकिंग्ज घाला. ती सुद्धा जास्त घट्ट नसावीत. गुडघ्याभोवती खूप घट्ट असलेले कपडे टाळा.
९. कॉम्प्रेशन सॉक्स खरेदी करा
तुम्ही १२ ते १५ मिमी किंवा १५ ते २० मिमी दरम्यान असलेले कॉम्प्रेशन सॉक्स वापरू शकता. हलके वजन असलेले सॉक्स घालून सुरुवात करा आणि सॉक्सची अशी एक जोडी निवडा ज्यामुळे तुम्हाला आराम मिळेल. (गरोदरपणात कॉम्प्रेशन मोजे न वापरणे चांगले).
१०. जास्त काळ एकाच जागी स्थिर राहू नका
तुमचे शरीर एकाच स्थितीत अनेक तास ठेवल्याने तुम्हाला सूज येण्याचा त्रास होऊ शकतो. आपले पाय हलविणे आणि आपल्या बसण्याच्या किंवा उभे राहण्याच्या स्थितीत काही वेळाने बदल करणे महत्वाचे आहे. तुमची एका जागी बसून करण्याची नोकरी असेल तर दर ४ किंवा ५ तासांनी आपल्या कार्यालयाच्या आत किंवा बाहेर फेरफटका मारा. यामुळे रक्ताभिसरण अधिक चांगले होईल आणि सूज कमी होईल.
११. कॅफेन टाळा
आपण गर्भवती असताना कॅफेन हा एक स्वस्थ पर्याय नाही. खरं तर, जेव्हा तुम्हाला पाय सुजल्याची चिन्हे दिसतात तेव्हा ते घेणे थांबवा कारण यामुळे डिहायड्रेशन होऊ शकते.
१२. भरपूर पाणी प्या
नाही पाणी प्यायल्याने परिस्थिती आणखी वाईट होणार नाही. गरोदरपणात तुमचे शरीर सजलीत ठेवणे फार महत्वाचे आहे. जेव्हा आपण भरपूर पाणी प्याल तेव्हा ते लघवीच्या स्वरूपात आपल्या शरीरातील सर्व अतिरिक्त द्रव आणि टॉक्सिन बाहेर टाकण्यास मदत होते.
१३. व्यायाम
पायांना सूज येण्याच्या समस्येतून मुक्त होण्यासाठी आणि रक्ताभिसरण वाढविण्यासाठी नियमित व्यायाम करणे हा एक चांगला मार्ग आहे. तथापि, काही स्त्रियांना व्यायामानंतर लक्षणे कमी होण्याचा अनुभव आला आहे. केवळ गर्भवती महिलांसाठी शिफारस केलेले व्यायाम करा. गर्भवती महिलांसाठी सुरक्षित ऑनलाईन व्यायामप्रकार शोधू शकता. आम्ही यासाठी व्यावसायिक योग शिक्षकांशी सल्लामसलत करण्याची शिफारस करतो आणि जर स्त्रीरोगतज्ज्ञ आपल्याला परवानगी देत असेल तरच व्यायाम करा.
१४. वजन जास्त असल्यास वजन कमी करा
वजन जास्त असल्याने रक्ताभिसरण कमी होते आणि आपल्या पायांवर जास्त दबाव येतो. यामुळे पायात द्रव तयार होऊ शकतो. तुम्ही काही किलो वजन कमी करू शकता का ह्याविषयी तुमच्या स्त्रीरोगतज्ञांशी संपर्क साधा.
१५. पोहणे
तुमचे रक्ताभिसरण चांगले ठेवण्यासाठी हा चांगला मार्ग आहे. पोहताना गुरुत्वाकर्षणामुळे द्रपदार्थ खाली खेचले जाणे कमी होते. पोहणे हा व्यायामाचा एक सुरक्षित प्रकार आहे ज्याचे आपण गरोदरपणातील महिन्यांमध्ये अनुसरण करू शकता.
१६. आपले पाय मिठाच्या पाण्यात भिजवा
आपण आंघोळीच्या पाण्यात एप्सम मीठ घालू शकता आणि त्यात आपले पाय भिजवू शकता.
१७. आपल्या पायाची मालिश करा
तुमच्या गरोदरपणात, तुमचे पाय तुम्हाला खरोखर थकल्यासारखे वाटतील. हे अपेक्षित आहे. तरीही, तुम्ही तुमच्या पोटात एक जीव बाळगत आहात! मालिश केल्याने तुम्हाला आराम मिळतो आणि रक्ताभिसरणास मदत होते.
आपण गर्भवती असता तेव्हा बर्याच गोष्टी आपल्याला लक्षात ठेवण्याची आवश्यकता असते. सूजलेले पाय आपल्याला अस्वस्थ आणि निराश करतात. तथापि, सूज कमी करण्याचे काही मार्ग आहेत. निरोगी आहार घ्या आणि सक्रिय जीवनशैलीचे अनुसरण करा. जेव्हा गरोदरपणात तुमच्या पायांना सूज येते तेव्हा प्रथम घरगुती उपचार करून पहा कारण त्यांचे कोणतेही दुष्परिणाम होत नाहीत.
जर गरोदरपणाच्या २० आठवड्यांनंतर सूज येणे सुरू झाले तर ते उच्च रक्तदाबमुळे होऊ शकते त्यास इंग्रजीमध्ये प्री इक्लॅम्पसिया असे म्हणतात. स्वत: ची तपासणी करुन घेण्यासाठी आणि कोणतीही समस्या आढळल्यास स्त्रीरोगतज्ञाचा सल्ला घेणे चांगले.
आणखी वाचा:
गरोदरपणातील डोकेदुखीवर ११ परिणामकारक घरगुती उपाय
गरोदरपणातील पचनसंस्थेशी संबंधित समस्येवर १२ घरगुती उपाय