In this Article
बाळांना खायला घालणे हे बऱ्याच पालकांसाठी कठीण काम असते. परंतु, जसजशी बाळे मोठी होतात तसे त्यांना नवीन चवीचे आणि टेक्शचरचे पदार्थ खाऊन पाहायला आवडतात. फक्त कुस्करलेले किंवा पातळ केलेले अन्नपदार्थ त्यांना आवडत नाहीत. बाळाला फिंगर फूडची ओळख करून देण्यासाठी हा काळ चांगला आहे. फिंगर फूड्स लहान बाळाला पोषण पुरवतात तसेच फिंगर फूडचे बाळासाठी बरेचसे फायदे आहेत. फिंगर फूड बाळांना त्यांच्या मोटर कौशल्यांवर काम करण्यास मदत करतात. आपण आपल्या बाळाला कुठले फिंगर फूड खाऊ घालू शकता याबद्दल तुम्हाला प्रश्न आहेत का? आपल्या बाळाला दात नसले तरीही 15 पौष्टिक फिंगर फूडचा आनंद देऊ शकता. त्यासाठी हा लेख वाचा.
व्हिडिओ: दात नसलेल्या बाळांसाठी 5 स्वादिष्ट फिंगर फूड
दात नसलेल्या बाळासाठी 15 फिंगर फूड
बाळाला फिंगर फूडची ओळख करून देणे पालकांसाठी थोडे आव्हानात्मक असू शकते. एकदा बाळाने फिंगर फूड खाण्यास सुरुवात केली की सर्व गोंधळ, ऍलर्जी किंवा अगदी गुदमरण्याच्या धोक्यासाठी तयार असणे आवश्यक आहे. दात नसलेल्या बाळांसाठी फिंगर फूड योग्य नाही असा त्याचा अर्थ होतो का? तर नाही, दात नसलेल्या बाळांसाठी फिंगर फूड अगदी योग्य आहे. परंतु त्यांना ते हिरड्यांमध्ये धरून चावता आले पाहिजे.
आपण आपल्या लहान बाळांसाठी कोणते फिंगर फूड तयार करू शकता असा विचार करत असाल तर, त्याविषयीची माहिती आम्ही ह्या लेखामध्ये दिलेली आहे. दात नसलेल्या बाळांसाठी फिंगर फूडचे काही पर्याय आम्ही खाली दिलेले आहेत. तुमच्या लहान बाळाला दररोज पौष्टिक नाश्ता देण्यासाठी तुमच्याकडे असलेल्या इतर पदार्थांच्या अनुषंगाने ते बदलले जाऊ शकतात. तुमच्या बाळाची हाडे मजबूत होण्यासाठी बाळाला कॅल्शियम युक्त अन्नपदार्थ द्यायला विसरू नका.
1. पास्ता
दात नसलेल्या बाळांसाठी पास्ता हे पहिले फिंगर फूड असू शकते कारण त्याची चव अतिशय साधी असते. पास्ता, जेव्हा जास्त शिजवला जातो तेव्हा तो खूप मऊ असतो, त्यामुळे दात नसलेल्या बाळांना तो खाणे सोपे असते.
साहित्य:
- पेने पास्ता/ शेल–आकाराचा पास्ता
- ऑलिव्ह ऑइल / बटर
- टोमॅटो प्युरी
कृती:
- पाणी उकळून घ्या आणि त्यामध्ये पास्ता मऊ होईपर्यंत शिजवून घ्या
- एका कढईत थोडे बटर किंवा ऑलिव्ह ऑइल टाका आणि त्यामध्ये शिजवलेला पास्ता घाला. एक मिनिट ढवळा आणि नंतर टोमॅटो प्युरी घाला
- तुमच्या बाळाला सर्व्ह करण्यापूर्वी पास्ता थंड होऊ द्या
2. घरी तयार केलेली लहान बाळांसाठीची बिस्किटे
घरी तयार केलेली बेबी बिस्किटे ही ८ महिने आणि त्याहून अधिक वयाच्या मुलांसाठी एक उत्तम नाश्ता आहे. खाली दिलेली कृती अंदाजे १८–२० बिस्किटांची आहे. जर तुम्हाला जास्त बिस्किटे बनवायची असतील तर तुम्ही घटकांचे प्रमाण वाढवू शकता. तसेच, तुमच्या बाळाला ऍलर्जी असलेले घटक त्यातून वगळू शकता.
साहित्य:
- ¼ कप बारीक केलेले ओट्स
- ½ कप बटर/पीनट बटर
- 2 चमचे बारीक केलेले फ्लेक्स सीड्स
- 1 कप चण्याचे पीठ
- 1/3 कप मॅपल सिरप किंवा मध
- 1 केळं (मॅश केलेले)
- 1 टीस्पून बेकिंग सोडा
- 2 टीस्पून व्हॅनिला इसेन्स
- 1-2 चमचे पाणी (आवश्यक असल्यास)
कृती:
- एक कप चण्याचे पीठ घ्या आणि सुमारे अर्धा तास फ्रीजरमध्ये ठेवा (हे बेकिंगसाठी योग्य सुसंगतता आणि पोत तयार करण्यास मदत करेल)
- तोपर्यंत, लोणी, मध/मॅपल सिरप, मॅश केलेले केळे, व्हॅनिला इसेन्स आणि बेकिंग सोडा एकत्र मिसळा
- दुसर्या भांड्यात चण्याचे पीठ घ्या
- त्यामध्ये बारीक केलेले ओट्स आणि फ्लेक्स सीड्स घाला
- आता हाताने, बिस्किटाच्या पिठासारखा पोत येईपर्यंत ते मिश्रण एकत्र मिसळा
- पिठाचे छोटे गोळे करून बाजूला ठेवा
- बेकिंग ट्रे घ्या आणि त्यावर बटर पेपर ठेवा
- बटर पेपरवर पिठाच्या कणकेचे गोळे सपाट करा
- 350 डिग्री फॅरेनहाइट किंवा 175 डिग्री सेल्सिअस तापमानावर प्रीहेटेड ओव्हनमध्ये अंदाजे 12 मिनिटे कुकीज बेक करा
- 12 मिनिटांनंतर, त्यांना बाहेर काढा आणि वाफ बाहेर पाडण्यासाठी प्रत्येक बिस्किटाच्या मध्यभागी काट्याने हळूवारपणे दाबा
- तुमच्या बाळाला कुकीज पूर्णपणे थंड झाल्यावरच द्या
3. बेबी क्विच केक्स
बेबी क्विच केक हा तुमच्या बाळाला काही जास्तीच्या भाज्या खायला घालण्याचा एक चांगला मार्ग आहे. हे केक बॅचमध्ये बनवता येतात आणि हवाबंद डब्यात ठेवल्यास ते सुमारे 3 दिवस फ्रीजमध्ये ठेवता येतात. ते कसे बनवले जातात ते जाणून घेऊया
साहित्य:
- 2-3 कप संपूर्ण गव्हाचे पीठ
- 1/4 कप ऑलिव्ह ऑईल
- 3-5 कप चिरलेल्या/चिरलेल्या भाज्या (गाजर, पालक, ब्रोकोली/फुलकोबी, मटार इ.)
- 4 केळी (मॅश करून घेतलेली )
- 1 कप किसलेले चेडर चीज
- 1 ½ कप दही
- 1 टीस्पून बेकिंग पावडर
- चवीनुसार मीठ (पर्यायी)
कृती:
- सर्वात आधी, बारीक चिरलेल्या भाज्या वाफवून घ्या
- संपूर्ण गव्हाचे पीठ, दही, बेकिंग पावडर, फेटलेली अंडी, चेडर चीज, ऑलिव्ह ऑईल आणि मीठ एकत्र करून पीठ तयार करा
- पिठात भाज्या घाला
- हे पीठ आता तूप लावलेल्या मफिन ट्रेमध्ये हलवा
- केक 180 अंश सेल्सिअस तापमानावर 20 मिनिटे किंवा ते सोनेरी तपकिरी आणि टणक होईपर्यंत बेक करा
- केक थंड झाल्यावर, तुम्ही त्यांचे लहान तुकडे करू शकता आणि काही तुमच्या बाळाला देऊ शकता
4. बेरी बाइट्स
या रेसिपीसाठी काही घटक आवश्यक आहेत आणि ह्यामध्ये घातलेले हे घटक तुमच्या छोट्या बाळाला नक्कीच आनंदित करतील.
साहित्य:
- 3 केळी
- मूठभर स्ट्रॉबेरी/ब्लूबेरी
- 1/4 कप दूध
- 1 टीस्पून बटर (मफिन ट्रे ला लावण्यासाठी)
कृती:
- एका भांड्यात 3 केळी मॅश करा
- त्यात थोडे दूध घालून मिक्स करा
- मिनी मफिन ट्रेला बटर लावा
- प्रत्येक मफिन स्लॉटमध्ये काही स्ट्रॉबेरी/ब्लूबेरी ठेवा
- नंतर,त्यामध्ये दूध आणि केळीचे मिश्रण घाला
- सुमारे 15 मिनिटे किंवा अंडी शिजेपर्यंत मफिन्स बेक करावे
- मफिन्स थंड झाल्यावर बाहेर काढा
- तुमच्या बाळाला ते देण्यापूर्वी तुम्ही त्याचे लहान तुकडे करू शकता
5. तळलेले रताळे
रताळ्याचे फ्राईज ही आणखी एक सोपी रेसिपी आहे. त्यामध्ये फक्त 3 घटक आहेत. तुमच्याकडे जेव्हा वेळ नसेल आणि बाळाला काहीतरी पौष्टिक खायला द्यायचे असेल तेव्हा बाळाला देण्यासाठी हा एक चांगला पदार्थ आहे.
साहित्य:
- रताळे (मध्यम/मोठे)
- 1/4 कप ऑलिव्ह ऑईल
- चिमूटभर दालचिनी पावडर (ऐच्छिक)
कृती:
- ओव्हन 400 डिग्री फॅरेनहाइटवर प्रीहीट करा
- रताळे स्वच्छ करून सोलून घ्या
- रताळ्याच्या पातळ चकत्या कापून घ्या
- त्यावर थोडी दालचिनी पावडर घाला
- रताळ्याच्या चकत्या बेकिंग ट्रेमध्ये बेकिंग शीटवर ठेवा
- 30-45 मिनिटे किंवा त्या मऊ होईपर्यंत बेक करावे
- पूर्णपणे थंड झाल्यावर सर्व्ह करा
6. केळ्याचे पॅनकेक्स
ह्या पदार्थाद्वारे तुम्ही बाळाच्या आहारात केळ्यामधील पौष्टिक घटकांचा समावेश करू शकता. केळ्याचे पॅनकेक्स करायला सोपे आहेत आणि तुमच्या बाळाला ते नक्कीच आवडतील
साहित्य:
- 1 कप संपूर्ण गव्हाचे पीठ
- ½ कप दूध
- पाणी (आवश्यक असल्यास)
- 1 पिकलेले केळं
- लोणी (पर्यायी)
- मध/मॅपल सिरप (पर्यायी)
कृती:
- एका भांड्यात केळ्याचे तुकडे घेऊन ते मॅश करा
- संपूर्ण गव्हाचे पीठ आणि दूध एकत्र मिक्स करावे
- मॅश केलेली केळी गव्हाच्या पिठाच्या मिश्रणात घाला
- सुसंगतता समायोजित करण्यासाठी आपण थोडे पाणी घालू शकता
- नॉनस्टिक पॅन वर पॅनकेक घाला आणि गोल्डन ब्राऊन होईपर्यंत शिजवा. आवश्यक असल्यास आपण थोडे लोणी घालू शकता
- पॅनकेक्स थंड होऊ द्या
- तुम्ही त्याच्या पट्ट्या किंवा लहान तुकडे करा जेणेकरून तुमचे बाळ ते धरून खाऊ शकेल
- चव वाढवण्यासाठी तुम्ही पॅनकेक्सवर मध किंवा मॅपल सिरप देखील टाकू शकता
7. शिजवलेल्या भाज्या
शिजवलेल्या भाज्या उत्कृष्ट बेबी फिंगर फूड बनवतात.
साहित्य:
- 1 रताळे (सोलून लहान त्याचे लहान तुकडे कापून)
- 1 लहान गाजर (सोलून लहान काड्यांमध्ये कापून)
- ब्रोकोलीची 4-5 लहान फुले
कृती:
- भाज्या मऊ होईपर्यंत वाफवून किंवा भाजून घ्या
- एका प्लेटमध्ये ठेवून बाळाला त्याचा आनंद घेऊ द्या
8. इडली
अनेक घरांमध्ये इडली हा मुख्य पदार्थ आहे. हा पदार्थ फक्त बनवायला सोपा नाही तर तुमच्या लहान मुलासाठी अत्यंत पौष्टिक देखील आहे. तुम्ही तुमच्या बाळासाठी इडली कशी बनवू शकता ते इथे दिलेले आहे.
साहित्य:
- 1 ½ कप उकडलेले तांदूळ
- ½ कप उडीद डाळ
- चवीनुसार मीठ (पर्यायी)
कृती:
- तांदूळ आणि डाळ धुवून वेगळ्या भांड्यात ५–६ तास भिजत ठेवा
- नंतर डाळ बारीक करून गुळगुळीत पेस्ट बनवा आणि तांदूळ थोडे बारीक वाटून घ्या
- दोन्ही घटक एकत्र मिसळा आणि थोडे मीठ घाला
- सुसंगतता समायोजित करण्यासाठी थोडे पाणी घाला. पीठ खूप पातळ करू नका
- पीठ आंबण्यासाठी रात्रभर तसेच राहू द्या
- मिश्रण आंबल्यानंतर इडली स्टीमरमध्ये वाफवून घ्या
- इडली थंड झाल्यावर त्याचे लहान तुकडे करा आणि बाळाला द्या
9. वाफवलेला डोसा
हे आणखी एक प्रकारचे फिंगर फूड आहे आणि ते तुमच्या लहान बाळाला नक्कीच आवडेल. तुमच्या बाळासाठी वाफवलेले डोसे बनवण्यासाठी तुम्हाला काय लागेल ते पाहू या.
साहित्य:
- 1 कप उकडलेला भात किंवा डोसा भात
- 1/3 कप उडीद डाळ
- थोडे मेथीचे दाणे (मेथी दाणे)
- 1 टीस्पून चपटा तांदूळ
- तूप (आवश्यकतेनुसार)
कृती:
- तांदूळ, मेथीदाणे आणि चपटे तांदूळ एकाच भांड्यात भिजवा आणि उडीद डाळ दुसऱ्या भांड्यात शिजवून घ्या. साहित्य किमान तीन तास भिजत ठेवा
- तांदूळ, मेथीचे दाणे आणि चपटा तांदूळ बारीक वाटून घ्या
- नंतर उडीद डाळ बारीक वाटून त्याची पेस्ट बनवा
- तांदूळ आणि डाळ यांचे मिश्रण एकत्र करून घ्या
- सुसंगतता समायोजित करण्यासाठी पाणी घाला, पीठ खूप घट्ट किंवा खूप पातळ नसावे
- 6-8 तास पिठात आंबू द्या
- डोसा बनवण्यासाठी नॉनस्टिक पॅन गरम करा
- मिश्रणाचा एक गोळा पॅन वर ठेवून पसरावा
- आवश्यक असल्यास थोडे तूप घाला आणि बेस गोल्डन ब्राऊन रंग येईपर्यंत शिजू द्या आणि वरती काही बुडबुडे दिसतील
- डोसा शिजल्यावर ताटात काढा आणि बाळाला खायला देण्यासाठी त्याचे लहान तुकडे करा
10. फ्रुट सॅलड
होय, तुमच्या लहान बाळांसाठी फ्रूट सॅलड हा फिंगर फ्रुटचा एक चांगला पर्याय असू शकतो. तुम्ही या डिशमध्ये तुम्हाला हवी तेवढी फळे घालू शकता आणि तुमच्या बाळाला विविध चवींचा आणि पोतांचा आनंद घेऊ द्या. काही फळांमुळे बाळ गुदमरू शकते किंवा काही फळांची बाळाला ऍलर्जी आहे असे जर तुम्हाला वाटत असेल तर ती फळे बाळाला देणे तुम्ही थांबवू शकता.
साहित्य:
- सफरचंद, केळी, किवी, स्ट्रॉबेरी इत्यादी विविध प्रकारची फळे
- काळे मीठ (पर्यायी)
कृती:
- फळे सोलून कापून घ्या, जेणेकरून ही फळे लहान मुलांना चघळता येईल
- थोडेसे काळे मीठ घालून चांगले मिक्स करा आणि तुमच्या बाळाला त्याचा आनंद घेऊ द्या
11. चीझी क्रॅकर्स
काहीतरी कुरकुरीत तोंडात घालायचे असल्यास चीझी क्रॅकर्स योग्य आहेत आणि ते थोड्याच वेळात तोंडात विरघळतील सुद्धा. ही रेसिपी तुमच्या बाळाच्या स्नॅकच्या वेळेसाठी योग्य आहे.
साहित्य:
- 1 कप साधे पीठ
- 1 कप किसलेले चीज
- 2 चमचे अनसाल्टेड बटर
- पाणी, आवश्यक असल्यास
कृती:
- लोणी आणि चीज मऊ होईपर्यंत एकत्र फेटून घ्या. हे करण्यासाठी इलेक्ट्रिक ब्लेंडर वापरणे चांगले
- फेटलेल्या मिश्रणात थोडं–थोडं पीठ घालून मिक्स करा
- पीठ ओलसर करण्यासाठी थोडे पाणी घाला
- हे पीठ एक तास फ्रीजमध्ये ठेवा
- एक तासानंतर, हे पीठ फ्रिजच्या बाहेर काढून त्याचे कटर वापरून लहान गोल बिस्किटे कापून घ्या आणि त्यांना काट्याने टोचून घ्या
- त्यानंतर, ही बिस्किटे प्रीहीटेड ओव्हनमध्ये 15 मिनिटे 180 अंश सेल्सिअस ( सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत) बेक करावीत
- तुमच्या बाळाला ह्या कुकीज खोलीच्या तपमानावर थंड झाल्यावर खाऊ द्या
12. झुकीनी चिप्स
ही रेसिपी इतर अस्वास्थ्यकर चिप्ससाठी एक उत्तम पर्याय आहे. ते तयार करण्यासाठी तुम्हाला काय हवे आहे ते येथे दिलेले आहे.
साहित्य:
- 1 झुकीनी (पातळ चकत्या कापून)
- 1 चमचा ऑलिव्ह तेल
कृती:
- ओव्हन 100-110 डिग्री सेल्सिअस पर्यंत गरम करा
- झुकिनीच्या कापांवर थोडे ऑलिव्ह ऑइल टाका
- बेकिंग ट्रेवर झुकिनीचे तुकडे एकाच लेयरमध्ये ठेवा
- हे काप 30 मिनिटे बेक करा, ट्रे बाहेर काढा आणि सर्व काप पलटवा
- आणखी 30 मिनिटे बेक करावे
- तुमच्या बाळाला खायला देण्यापूर्वी ते थंड होऊ द्या
13. फ्रेंच टोस्ट फिंगर्स
फ्रेंच टोस्ट फिंगर्स तुम्ही सकाळच्या किंवा संध्याकाळच्या नाश्त्यासाठी वापरू शकता. आपल्या लहान बाळाला थोडे दूध आणि ब्रेड खायला देण्याचा हा एक स्वादिष्ट मार्ग आहे. या रेसिपीमध्ये सहसा अंड्यांचा वापर होतो परंतु जर तुमच्या लहान बाळाचे वय एक वर्षापेक्षा कमी असेल तर तुम्ही अंडी घालणे टाळावे. त्याऐवजी तुम्ही कॉर्न स्टार्च वापरू शकता. फ्रेंच टोस्टसाठी तुम्हाला कुठले घटक आवश्यक आहेत ते इथे दिलेले आहे:
साहित्य:
- 1 टीस्पून कॉर्न स्टार्च
- 1-2 चमचे दूध
- संपूर्ण गव्हाच्या ब्रेडचे 2-3 स्लाइस
- चिमूटभर मीठ (पर्यायी)
कृती:
- एका भांड्यात दूध आणि मीठ घ्या आणि त्यात कॉर्न स्टार्च घाला. चांगले मिसळा.
- ब्रेडच्या स्लाईसच्या कडा काढून टाका
- मध्यम आचेवर पॅन गरम करा
- पॅनला हलक्या हाताने बटर लावा
- कॉर्न स्टार्च आणि दुधाच्या मिश्रणात ब्रेडचा तुकडा बुडवा
- ताबडतोब काढा आणि पॅनमध्ये दोन्ही बाजूंनी सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत तळा
- स्लाईस 3 ते 4 पट्ट्यामध्ये कापून घ्या आणि थंड झाल्यावर बाळाला द्या
14. व्हेजिटेबल पराठे
बाळाला न आवडणाऱ्या भाज्या खायला घालण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे व्हेजिटेबल पराठे. पराठे करताना छोटे करा म्हणजे बाळासाठी त्याचे तुकडे करण्याची गरज नाही. व्हेजिटेबल पराठे तयार करण्यासाठी लागणारे साहित्य खाली दिलेले आहे.
साहित्य:
- 1/2 कप तुमच्या आवडीच्या मॅश केलेल्या भाज्या
- 1 कप गव्हाचे पीठ
- तेल / लोणी
- चिमूटभर मीठ (पर्यायी)
कृती:
- गव्हाच्या पिठात भाज्या मिक्स करा
- थोडे पाणी घालून मऊ पीठ तयार करा
- लाटण्याने लाटून छोटे पराठे तयार करा
- पॅन गरम करून त्यावर तेल/लोणी लावा
- पराठ्याच्या दोन्ही बाजू मध्यम आचेवर शिजवा
- पराठे थंड झाल्यावर सर्व्ह करा.
15. पनीरच्या स्टिक्स
पनीर सिटक्स म्हणजे बाळाच्या स्नॅकच्या वेळेत त्याला काही प्रथिने खायला घालण्याचा उत्तम मार्ग आहे. तुम्ही ही रेसिपी कशी बनवू शकता हे जाणून घेण्यासाठी पुढे वाचा.
साहित्य:
- पनीर (कॉटेज चीज)
- तूप/तेल
- चिमूटभर मीठ (पर्यायी)
- एक चिमूटभर हळद (पर्यायी)
कृती:
- पनीरचे मोठे तुकडे कापून घ्या
- तुमची इच्छा असल्यास तुम्ही चिमूटभर मीठ आणि हळद घालून तुकडे मॅरीनेट करू शकता
- कढईत थोडं तेल किंवा तूप टाका
- पनीरचे तुकडे मध्यम आचेवर सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत हलक्या हाताने परतून घ्या
- तुमच्या बाळाला पनीरचे तुकडे खायला देण्यापूर्वी तापमान कमी करा
बाळाला फिंगर फूडची ओळख करून देणे म्हणजे बाळाला वेगवेगळ्या प्रकारच्या चव आणि पोतांची सवय लावण्याचा एक चांगला मार्ग आहे. फिंगर फूड मुळे बाळाची समन्वय कौशल्ये सुधारतात आणि बाळाला स्वतःचे स्वतः खाण्याची सवय लागते. वरील 15 फिंगर फूड रेसिपीसह, तुम्ही आता तुमच्या बाळाची चव आणि आवड जाणून घेऊ शकता.
आणखी वाचा:
बाळांसाठी सर्वोत्तम फळे आणि भाज्यांच्या रसांची यादी
बाळांसाठी ओट्सच्या सोप्या आणि चवदार पाककृती