कोरोनासारख्या साथीच्या आजारामुळे लहान मुलं बराच काळ घरातच अडकले आहेत. त्यामुळे लहान मुलं फक्त ई-लर्निंगमध्ये आनंद मिळवणे, व्हिडिओ गेम खेळणे, मोबाईल फोन वापरणे आणि टीव्ही पाहणे एवढेच करत आहेत. घरात असल्याने त्यांना बाहेरच्या मित्रांशी संवाद साधण्याची आणि खेळण्याची फारशी संधीही मिळत नाही. पण आता आयुष्य पुन्हा एकदा पुर्वपदावर येत आहे, अनलॉकची प्रक्रिया हळूहळू सुरु आहे. मुलांसाठी हा एक आनंदाचा काळ आहे, विशेषत: ते आता बाहेर पडत आहेत आणि त्यांच्या वाढीसाठी आणि कल्याणासाठी महत्त्वाच्या क्रियाकलापांमध्ये गुंतत आहेत. आयुष्य पूर्वपदावर येणे खरंच उत्तम आहे, पणतरी पालकांनी केवळ कोरोनापासूनच नव्हे तर इतर जीवघेण्या आजारांपासून देखील आपल्या मुलांच्या सुरक्षिततेकडे लक्ष ठेवणे अत्यंत महत्वाचे आहे.
मुलांसाठी बाहेर जाणे म्हणजे त्यांच्या आवडीच्या बाहेरील पदार्थ खाणे आलेच. पण याचा अर्थ असाही आहे की अन्न आणि पाण्यातून होणाऱ्या रोगांचा धोका वाढतो. असाच एक रोग म्हणजे कावीळ आहे, सामान्यतः हिपॅटायटीस ए विषाणूमुळे हा आजार होतो, ज्याकडे त्वरित लक्ष देणे आवश्यक आहे.
१) हिपॅटायटीस ए हा संसर्गजन्य यकृताचा संसर्ग आहे जो हिपॅटायटीस ए विषाणूमुळे होतो. २) त्याची तीव्रता सौम्य ते गंभीर आजारापर्यंत असू शकते जी काही आठवडे ते महिने टिकू शकते. जागतिक आरोग्य संघटनेचा (डब्ल्यूएचओ) अंदाज आहे की जागतिक स्तरावर 10 कोटींपेक्षा जास्त लोकांना दरवर्षी हेपेटायटीस ए ची लागण होते. ३) हा यकृताचा संसर्ग साधारणपणे मुलांमध्ये सौम्य आणि सामान्य मानला जातो, काही बाबतीत तो गंभीर असू शकतो. ४) लहान मुलांमध्ये आणि प्रौढ, संसर्ग सहसा अधिक गंभीर लक्षणे निर्माण करतो. 70% पेक्षा जास्त प्रकरणांमध्ये कावीळ त्यापैकी एक आहे. ५) हिपॅटायटीस ए संसर्गामुळे जुनाट संक्रमण होत नाही; तथापि, ते गंभीर असू शकतात. ६) जर योग्य वेळी तपासले नाही तर काही प्रकरणांमध्ये तीव्र यकृत निकामी होणे आणि क्वचित प्रसंगी मृत्यूसारख्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. अस्वच्छ भागात अशा आजारांचा अधिक उद्रेक होतो. ७) त्यामुळे मुले, ज्यांना पूर्वी अधिक स्वच्छ शहरी भागात राहण्यामुळे या विषाणूची लागण झालेली नाही ते बालपणात हिपॅटायटीस ए च्या संसर्गापासून दूर राहू शकतात आणि त्यांना पौगंडावस्थेत आणि प्रौढत्वामध्ये गंभीर संसर्गाचा धोका असतो.
हिपॅटायटीस ए विषाणूमुळे दूषित झालेले पाणी आणि अन्नाचे सेवन केल्याने हिपॅटायटीस ए पसरतो. हा आजार प्रामुख्याने मल-तोंडी मार्गाने पसरतो. किंवा एखाद्या व्यक्तीने दूषित पाणी आणि अस्वच्छतेने तयार केलेले, शिळे पदार्थ खाल्ल्यानंतर हे आजार उद्भवतात.
संसर्ग झालेल्या प्रत्येकाला लक्षणे नसतात. लक्षणे (विकसित झाल्यास) सहसा संसर्ग झाल्यानंतर 2 ते 6 आठवड्यांच्या आत दिसतात. ते समाविष्ट करू शकतात:
लक्षात ठेवा, संसर्ग झालेल्या प्रत्येक व्यक्तीला सर्व लक्षणे दिसणार नाहीत. काही प्रकरणांमध्ये, लक्षणे 6 महिन्यांपर्यंत टिकू शकतात.
होय, हिपॅटायटीस ए चे संक्रमण टाळता येते. हिपॅटायटीस ए पासून संरक्षण करण्याचा सर्वात सोपा मार्ग म्हणजे-
हिपॅटायटीस ए साठी कोणताही विशिष्ट उपचार नाही आणि म्हणूनच प्रतिबंधात्मक उपाय करून रोग टाळणे शहाणपणाचे आहे. हिपॅटायटीस ए 1-2 ला प्रतिबंध करण्यासाठी लसीकरण हा एक विश्वासार्ह मार्ग आहे.
हिपॅटायटीस ए विरूद्ध लसीकरण एक वर्ष आणि त्यापेक्षा जास्त वयाच्या मुलांना दिले जाऊ शकते. म्हणून, डब्ल्यूएचओ आणि इंडियन अकॅडमी ऑफ पेडियाट्रिक्स सारखे जागतिक आणि राष्ट्रीय आरोग्य अधिकारी सर्व पात्र मुलांना 2, 7 हेपेटायटीस ए चे लसीकरण करण्याची शिफारस करतात.
अधिक माहितीसाठी आपल्या बालरोगतज्ञांचा सल्ला घ्या.
हिपॅटायटीस ए च्या आजूबाजूला आवश्यक असलेल्या जागरूकतेसह, पालकांनी आपल्या मुलांचे संरक्षण करण्यासाठी लसीकरणाद्वारे प्रतिबंधासंदर्भात त्यांच्या डॉक्टरांची मदत घ्यावी.
'जिंदगी अनलॉक' म्हणून, सामूहिक जागरूकता, योग्य मार्गदर्शन मिळवणे, खबरदारी आणि लसीकरणासारख्या आरोग्य उपायांचे पालन केल्याने मुले निरोगी आणि रोगमुक्त राहू शकतात.
संदर्भ:
टीप: ग्लॅक्सोस्मिथक्लाइन फार्मास्युटिकल्स लिमिटेडद्वारे डॉ. अॅनी बेझंट रोड, वरळी, मुंबई 400 030 यांनी ही माहिती दिली असून ती केवळ सामान्य जागरूकतेसाठी आहे. यात कोणताही वैद्यकीय सल्ला समाविष्ट नाही. वैद्यकीय प्रश्नांसाठी कृपया तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. काही असल्यास किंवा तुमच्या स्थितीबाबत तुम्हाला काही प्रश्न किंवा चिंता असतील तर कृपया आपल्या बालरोगतज्ञांचा सल्ला घ्या. लसी-प्रतिबंध करण्यायोग्य रोगांची संपूर्ण यादी आणि प्रत्येक रोगासाठी संपूर्ण लसीकरण वेळापत्रक. कृपया कोणत्याही GSK उत्पादनासह प्रतिकूल घटना कंपनीला india.pharmacovigilance@gsk.com वर कळवा.
हा लेख GSK च्या वतीने टाइम्स इंटरनेटच्या स्पॉटलाइट टीमने तयार केला आहे.