In this Article
एक वर्षापेक्षा कमी वयाच्या बाळांना किती काम असते नाही का! बाळांची दिवसभरातील हालचाल बघता गमतीने असे म्हणावेसे वाटते. सर्व नवीन गोष्टी पहिल्यांदाच बघत असल्याने त्यांच्यासाठी तो खूप रोमांचक अनुभव असतो. खूप हालचाल झाल्यामुळे बाळे थकून जातात. त्यामुळेच बाळांना मोठ्या माणसांपेक्षा जास्त झोपेची गरज असते कारण ह्या त्यांच्या वाढीच्या महिन्यांमध्ये, बाळे बऱ्याच गोष्टींचे निरीक्षण करून त्यावर विचार प्रक्रिया करत असतात. .
प्रत्येक बाळ जसे वेगळे असते तशीच त्याच्या झोपेची पद्धत सुद्धा वेगळी असते. सहसा, वयाचा ६ महिन्यांचा टप्पा ओलांडल्यानंतर, तुमचे बाळ रात्री जास्त वेळ झोपू लागेल आणि अधूनमधून दूध पिण्यासाठी जागे होईल. बाळाच्या झोपेची पद्धत बाळाच्या स्वभावावर आणि झोपण्याच्या दिनचर्येवर अवलंबून असते. ज्या बाळांच्या खाण्याच्या आणि झोपण्याच्या वेळा नियमित असतात त्यांना चांगली झोप लागते हे खरे आहे. ७-९ नऊ महिन्यांच्या बाळाच्या झोपेचे वर्गीकरण करताना ते दिवसाची जास्त आणि रात्रीची कमी झोप असे केले जाऊ शकते.
बाळ ७ महिन्यांचे झाल्यावर त्याच्या झोपेचा पॅटर्न हा मोठ्या माणसांसारखाच असतो. म्हणजेच बाळ रात्रीचे चांगले झोपते आणि त्याची दिवसाची झोप कमी होते. बाळाला रात्रीची मध्येच जाग आली तर त्याला पुन्हा झोपवा. काही बाळांना पुन्हा झोपी जाण्यासाठी स्तनपान किंवा बाटलीने दूध द्यावे लागू शकते.
वयाच्या ६ व्या महिन्यानंतर बाळाच्या झोपेच्या पॅटर्न मध्ये फारसा बदल होत नाही. ७ व्या आणि ९ व्या महिन्यांच्या दरम्यान बाळ दिवसा ३-४ वेळा झोपू शकते. बाळाच्या झोपेच्या वेळा सकाळ, दुपार आणि दुपारी उशिरा अश्या वर्गीकृत केल्या जाऊ शकतात. तुमचे बाळ जेव्हा दिवसा ३-४ वेळा झोपते तेव्हा त्याच्या दिवसाच्या झोपेचा एकूण कालावधी साधारपणे ३ ते ४ तास इतका असतो.
७ व्या महिन्यापासून बाळे रात्रीची जास्त वेळ झोपू लागतात. ह्या वयातील बाळे रात्री सलग ११ ते १४ तासांपर्यंत झोपू शकतात. काही बाळे रात्री मध्येच जाग आली तर आनंदी असतात, तर काही बाळे रात्री दूध पिण्यासाठी उठतात.
तुम्ही खालील गोष्टी करून तुमच्या बाळाला झोपण्याच्या चांगल्या सवयी लावू शकता:
७-९ महिन्यांच्या बाळाला खाली दिल्याप्रमाणे झोपेच्या समस्या असू शकतात:
मोठ्या माणसांच्या तुलनेत बाळाला त्यांच्यापेक्षा दुप्पट झोपेची गरज असते. बाळांसाठी, झोप हा ऊर्जा मिळवण्यासाठी एक चांगला मार्ग आहे. बाळाची झोप चांगली झाल्यास बाळ आनंदी राहते आणि आनंदी बाळ हे निरोगी बाळ असते. बाळाच्या झोपेचे वर्गीकरण करताना ते सक्रिय झोप आणि गाढ झोप असे केले जाते. सक्रिय झोपेदरम्यान, बाळाचा विकास होत असला तरी, गाढ झोपेत, बाळाच्या मेंदूचा भाग विकसित होत असतो. अशा प्रकारे, बाळाच्या विकासासाठी अखंडित झोप आवश्यक आहे.
तुमचे बाळ चार ते सहा महिन्यांचे होईपर्यंत, बाळाच्या दूध पिण्याच्या आणि झोपेच्या वेळा ठरलेल्या असतात. अशाप्रकारे, एकदा बाळाच्या झोपेच्या आणि उठण्याच्या वेळा ठरल्या की तुमचे बाळ झोपेच्या प्रशिक्षणासाठी तयार होते. प्रत्येक बाळ वेगळे असते आणि बाळाच्या झोपेचे प्रशिक्षण देखील वेगळे असते. काही बाळांचे चौथ्या महिन्यात झोपेचे रुटीन तयार होते, तर काही बाळांचे खूप मोठे झाल्यानंतर सुद्धा झोपेचे रुटीन लागत नाही.
आई ह्या नात्याने आपल्या बाळाला रात्रभर चांगली झोप कशी लागेल असा विचार तुम्ही करत असता. तुमच्या बाळाला चांगली झोप येण्यासाठी खाली काही टिप्स दिलेल्या आहेत:
कधीकधी बाळांना खूप थकवा येतो आणि झोप येते. अशा परिस्थितीत, तुमचे बाळ अस्वस्थ होऊ शकते, विक्षिप्त वागू शकते, खायला त्रास देते आणि लक्ष वेधून घेते. सारखे तुम्हाला चिकटून राहते.
तुम्ही ह्या लक्षणांची नोंद घेऊन बाळाच्या झोपेसाठी विविध उपाय करून पाहावेत. झोपण्याआधी तुम्हाला तुमच्या बाळाला शांत करावे लागेल. बाळ रात्रीचे मध्येच उठले तर तुम्ही त्याच्या साठी गाणी म्हणू शकता, त्याला झुलवू शकता तसेच त्याला खायला घालण्याचा प्रयत्न करू शकता. वरीलपैकी कुठलाच उपाय लागू पडला नाही तर डॉक्टरांशी संपर्क साधावा.
बाळाची दिनचर्या असणे हे महत्वाचे असले तरी ती तंतोतंत पाळण्यासाठी खूप ताण घेतला पाहिजे असे नाही. बाहेरच्या जगाकडे बाळाची ओढ असणे साहजिक आहे आणि योग्य वेळी बाळाला झोपण्याचे प्रशिक्षण देणे आवश्यक आहे. वर दिलेल्या तंत्रांच्या साहाय्याने तुम्हाला तुमच्या बाळाच्या झोपेची दिनचर्या व्यवस्थापित करणे सोपे जाईल.
आणखी वाचा:
बाळाला रात्री कसे झोपवावे? तुमच्या बाळाला किती झोप आवश्यक असते?